۱. ویتگنشتاین به درستى قائل است که «اگر مرگ ما را در حیات احاطه کرده است جنون نیز در سلامت اندیشه مان را احاطه کرده است»(۱۹۸۰: ص۴۴)
و من مى بینم که اگر جنون سلامت اندیشه مان را احاطه کرده است بدین علّت است که هواى نفس بر قلب ما غلبه کرده است.
۲. ویتگنشتاین بصیرتمندانه مى گوید: «آدم هایى که مدام سؤال مى کنند «چرا»، مانند جهانگردانى هستند که در مقابل ساختمانى ایستاده تابلوى اطلاعاتى آن را مى خوانند و چنان سرگرم خواندن تاریخچه ساختن آن عمارت مى شوند که از دیدن خود عمارت باز مى مانند»(۱۹۸۰: ص۴۰).
به همین ترتیب، باید قائل شد که آدم هایى که مدام سؤال مى کنند «چرا خداوند زمین و آسمان ها را آفرید » ، «چرا انسان را آفرید » ،«چرا بهشت و دوزخ آفرید » ،و «چرا حساب و کتاب و میزان و عقاب وضع کرد » از دیدن خویشتن خویش و سؤال از چگونگى وضع قلب خود و هواى غالب بر قلب خود باز مى مانند.

منتشر شده در: روزنامه ایران، ۶ دی ۱۳۸۶