یقین امرى قلبى است نه استدلالى
مائده: ۱۱۵-۱۱۲ «إذ قالَ الحَواریونَ یا عیسَى ابنَ مَریمَ هل یستَطیعُ رَبُّکَ اَن ینَزِّلَ عَلَینا مآئِدَهً مِنَ السَّمآءِ قالَ اتَّقُوا اللهَ إِن کُنتُم مُؤمِنینَ (۱۱۲) قالوا نُریدُ اَن نَأکُلَ مِنها و تَطمَئِنَّ قُلُوبُنا و نَعلَمَ اَن قَد صَدَقتَنا و نَکُونَ عَلَیها مِنَ الشّاهِدینَ (۱۱۳) قالَ عیسَى ابنُ مَریمَ اللّهُمَّ رَبَّنآ اَنزِل عَلَینا مآئِدَهً مِنَ السَّمآءِ تَکونَ لَنا عیداً لِاَوَّلِنا و ءَاخِرِنا و ءَایهً مِنکَ و ارزُقنا و اَنتَ خَیرُ الرّازِقینَ (۱۱۴) قالَ اللهُ اِنّى مُنَزِّلُها عَلَیکُم فَمَن یکفُر بَعدُ مِنکُم فَاِنّى اُعَذِّبُهُ عَذاباً لااُعَذِّبُهُ اَحَداً مِنَ العالَمینَ (۱۱۵)»
«هنگامى که حواریون گفتند: اى عیسى ابن مریم! آیا پروردگار تو مى تواند بر ما مائده اى از آسمان نازل کند، عیسى ابن مریم بدیشان گفت: از الله سبحانه و تعالى بترسید و قدرت و توان او را نیازمایید اگر مؤمن هستید (۱۱۲) حواریون گفتند: مى خواهیم از مائده بخوریم تا قلوب ما اطمینان پیدا کند و بدانیم که بواقع به ما راست گفته اى و تا بر آن شاهد باشیم (۱۱۳) سپس عیسى ابن مریم درخواست حواریون را مى پذیرد و رو به خداوند کرده مى گوید: بارخدایا، پروردگارا ! بر ما مائده اى از آسمان نازل فرما تا براى آغاز و فرجام ما عید و آیه اى از جانب تو باشد؛ ما را روزى ده که تویى بهترین روزى دهندگان (۱۱۴) الله سبحان و تعالى سپس مى فرماید: همانا من نازل کننده آن بر شما هستم؛ پس هر یک از شما که بعد از آن کفر بورزد پس به درستى که من او را عذابى مى کنم که هیچکس را در عالم بدانگونه عذاب نکنم. (۱۱۵)»
آشکار است که اطمینان یافتن یا یقین پیداکردن به حقى، حقیقتى، و وجودى، امرى قلبى است نه عقلى یا استدلالى! اگر اطمینان و یقین امرى قلبى نمى بود عیسى ابن مریم علیه السلام به حواریون خود متذکر مى شد و تأکید مى کرد که من براى اثبات وجود خدا استدلال کرده ام و به شما به نحو معقول یا عقلانى ثابت کرده ام که خداى واحدى وجود دارد و من هم پیامبر و فرستاده اویم، و اینک شما مى خواهید قلوب تان را مطمئن کنید!
همچنین، عیسى ابن مریم (ع) متذکر مى شد که مگر خداوند به شما عقل ممیز حق از باطل و هدایت از ضلالت عطا نفرموده است چرا، به عوض این درخواست هاى نابجا و گستاخانه، عقل خود را بکار نمى گیرید تا با استدلال عقلى برایتان آشکار شود که الله، رب العالمین است و فرستنده رسولان، و من هم رسولى از رسولان اویم عیسى ابن مریم (ع) هیچگونه سخنى از این سنخ به ایشان نمى گوید و به عوض از خداوند تقاضاى مائده مى کند.
آنچه شایسته توجه است این است که حضرت سمیع بصیر حکیم به عیسى ابن مریم نمى فرماید: به جاى درخواست مائده و این قبیل گستاخى ها براى امر موهوم اطمینان و یقین پیداکردن قلوب آنها، آنها را به عقل شان همان رسول درونى شان ارجاع بده، تا با به کارگیرى آن حق را از باطل، هدایت را از ضلالت و خیر را از شر تمییز بدهند! ابداً، حضرت حق چنین نمى فرمایند و مائده را به طور مشروط نازل مى فرمایند!
منتشر شده در: روزنامه ایران، ۲۳ تیر ۱۳۸۷